به گزارش روابط عمومی سازمان نظام مهندسی معدن ایران، رضا بستامی در همایش راهبردهای ماشین آالت معدنی با اشاره به اینکه قدمت معدن کاری به سه هزار و پانصد سال پیش از میلاد برمی گردد، اظهار کرد: افتخار بنده این است که مهندس معدن هستم.

وی بیان کرد: در حال حاضر شرایط بازار کار برای فارغ التحصیلان رشته های مهندسی معدن، زمین شناسی و سایر رشته های وابسته بسیارمهیاست.

رئیس نظام مهندسی معدن کشور با اشاره به لزوم عزم همگانی برای رفع چالش های این حوزه گفت: در این زمینه فقط سیاستگذاران تاثیرگذار نیستند.

وی با اشاره به اینکه یک درصد جمعیت جهان و 7 درصد ذخایر معدنی جهان در ایران است، افزود: ایران جزو 14 کشور برتر از لحاظ ذخایر معدنی به میزان 60 میلیارد تن است.

وجود 81 ماده معدنی در ایران

رئیس نظام مهندسی معدن کشور از ایران به عنوان رنگین کمان مواد معدنی نام برد و گفت: از 114 نوع ماده معدنی شناخته شده درجهان 81 نوع در ایران وجود دارد.بستامی ادامه داد: طی یک سال از هزار مورد پروانه اکتشاف صادر شده 500 مورد منجر به صدور گواهی کشف می شود.

رئیس نظام مهندسی معدن کشور با اشاره به گستردگی ظرفیت های معدنی کشورمان بیان کرد: ما فقط اعلام می کنیم که 12 هزارپروانه بهره برداری داریم اما نمی گوییم که مساحت آن ها چقدر است. باید در نظر داشت که در حالی کشورهای پیشرفته دارای300 معدن هستند که در ایران پنج هزار معدن فعال وجود دارد.

وی بیان کرد: از 100 درصد مساحت کل کشور 7 درصد شامل پروانه اکتشاف، گواهی کشف و پروانه بهره برداری است. مابقی یا بلوکه است یا اینکه محدوده مزایده ای است. در مورد برخی محدوده ها هم همکارانمان در محیط زیست و منابع طبیعی، به دلایل خاص خودشان اجازه فعالیت معدنی را نمی دهند.

بستامی ادامه داد: بیشترین سرمایه گذاری در حوزه معدنی مربوط به چرخه آخر یعنی فرآوری و متالوژی و بیشترین ریسک مربوط به چرخه اول یعنی اکتشاف است؛ این ها را باید در کنار هم پوشش دهیم.

 سایه چالش های چهارگانه بر معادن ایران

رئیس نظام مهندسی معدن کشور با اشاره به وجود چهار چالش مهم در حوزه معدن افزود: اگر این چالش ها را رفع کنیم قطعا بخش زیادی از مشکالت حوزه معدن برطرف می شود.وی با اشاره به اینکه در حوزه اکتشاف بخشی نگری انجام می شود، افزود: سازمان زمین شناسی، ایمیدرو، وزارتخانه های نفت ونیرو، سازمان انرژی اتمی، بهره برداران و مکتشفین عملیات اکتشاف را انجام می دهند. این در حالیست که هر کدام از این بخشها مطالعات اکتشافیشان فقط در اختیار خودشان است.

بستامی با انتقاد از این رویه اظهار کرد: قانون به صراحت گفته است که تمام این دستگاه ها موظفند تمام مطالعات اکتشافیشان را دراختیار وزارت صمت قرار دهند اما واقعا زور وزارتخانه به این مساله نمی رسد.

لزوم چاره اندیشی دستگاه های بالادستی برای بخشی نگری در حوزه اکتشاف

رئیس نظام مهندسی معدن کشور ادامه داد: باید دستگاه های بالادستی در نهاد ریاست جمهوری کمک کنند، چرا که در اینجا شاهد فرصت سوزی هستیم. وی با اشاره به اینکه در این زمینه یکسری هزینه­های انجام می شود، افزود: در کشور به دو هزار و 605 شیت نقشه یک پنجاه هزارم نیاز داریم که تاکنون 81 مورد آن تهیه شده است. کاملترین استان در این زمینه خراسان جنوبی است.بستامی با انتقاد از اینکه دستگاه ها مطالعات اکتشافی را در اختیار هم قرار نمی دهند، گفت: این سیاست خوبی نیست؛ همه بایدکمک کنیم، ما متعلق به این مملکت هستیم و از سرمایه و بودجه آن استفاده می کنیم. مطالعات باید در اختیار محلی که قانون مشخص کرده است (وزارت صمت) قرار گیرد.

وی چالش دوم را مربوط به حوزه استخراج دانست و ادامه داد:

 در این زمینه با مشکل ماشین آلات مواجه هستیم.

وجود 15 هزار دستگاه معدنی مستهلک در کشور

بستامی با بیان اینکه 36 هزار ماشین آلات در بخش معدنی کشور داریم، اظهار کرد: 15 هزار دستگاه از این ماشین آلات عمری بیش از 20 سال دارند و عملا از نظر مهندسی مستهلک هستند.

رئیس نظام مهندسی معدن کشور با اشاره به سیاست خوبی که وزارت صمت در این زمینه به کار گرفته است، گفت: البته مقداری واردات ماشین آالت انجام شد. 2 هزار و 600 مجوز واردات ماشین آلات داده شد که به دلیل مشکالت موجود یک دهم آن راتوانستند، وارد کنند.وی گفت: فرد بهره بردار و فعال در حوزه اکتشاف اگر به صورت شخصی و موردی به دنبال واردات ماشین آلات برود، باید با واسطه این کار را انجام دهد و نمی تواند مستقیم ماشین آلات مدنظرش را وارد کند و در این مسیر هزاران مشکل بر سر راهش وجود دارد.

استقبال از ورود هپکو و هسکو به بحث ماشین آلات

بستامی بیان کرد: پیشنهادی که در خصوص ورود هپکو و هسکو در این زمینه شد، بسیار خوب است. هسکو توانمندی بسیار خوبی دارد.

وی مستهلک بودن ماشین آالت معدنی و نیاز به اورهال آنها را یکی از دغدغه های فعالان حوزه معدن دانست و افزود: این افراد برای تامین قطعه هم دچار مشکل هستند و واردات با واسطه هم هزینه چندین برابری برای آنها به همراه دارد. تمرکز هپکو و هسکوبر روی این حوزه قطعا مورد استقبال معدن داران قرار می گیرد.

رضا بستامی با بیان اینکه قول می دهیم در حوزه نظام مهندسی در کنار دوستان هپکو و هسکو باشیم، بیان کرد: در این خصوص برای فرهنگ سازی در زمان طراحی در بحث نظارت و اجرا کمک می کنیم.

نیروهای کارگری و مهندسی پیر شده اند.

رئیس نظام مهندسی معدن با اعلام آمادگی برای ارائه آموزش های مورد نیاز افزود: ضعف بعدی ما در حوزه معدن مربوط به منابع انسانی است. نیروهای متخصص ما در حوزه کارگری و مهندسی پیر شده اند و دیگر توان کار در کارگاه را ندارند.وی ادامه داد: باید در حوزه کارگری، در هنرستان ها و مراکز فنی و حرفه ای فرهنگ سازی کنیم. این رغبت را در دانش آموزان ایجاد کنیم که به عنوان نیروی کارگری در حوزه های مختلف معدنی آموزش ها و مهارت های الزم را فرا بگیرند. کلید این کار درنظام مهندسی با همکاری وزارتخانه زده شده است.

بستامی ضعف دیگر را مربوط به حوزه کارشناسی دانست و گفت: مهندس توانمندی که در کارگاه حضور پیدا کند، کم پیدا می شود.با وجود پرداخت پول خوب این افراد ورود پیدا نمی کنند و باید سرفصل های 40 ساله را تغییر پیدا کند.

وی اظهار کرد: سرفصل های ما در دانشگاه مربوط به 40 سال پیش است در واقع عنوان رشته عوض می شود اما سرفصل تغییرنمی کند. باید این سرفصل ها مانند رشته پزشکی شود. فردی که در رشته پزشکی فارغ التصحیل می شود بلافاصله چاقو دست می گیرد و جراحی می کند اما فارغ التحصیالن معدن تازه باید در کف معدن یاد بگیرند. باید این اصالحات را انجام دهیم.

وی آخرین چالش را ضعف نظارت ها دانست و گفت:

 وزارتخانه آنقدر نیرو در اختیار ندارد و امکان جذب نیرو هم ندارد. نظارت عالیه با وزارتخانه است.

چشم انتظاری 22 ساله برای اختصاص 3 درصد از حقوق دولتی به بخش نظارت

بستامی با بیان اینکه بخشی از قانون مغفول مانده است، بیان کرد: 45 هزار مهندس آموزش دیده در نظام مهندسی معدن کشورعضو هستند. چرا نباید بر اساس تکلیف قانونی، پول به جای اینکه در جای دیگری هزینه شود در جای درست هزینه شود؟

وی تصریح نمود: 3 درصد از حقوق دولتی باید به بخش نظارت نظام مهندسی اختصاص یابد. این در حالیست که با وجود گذشت 22 سال ازعمر نظام مهندسی معدن، این کار انجام نشده است.

دکتر بستامی در ادامه:

در کنار این موارد، نقصیه های دیگری هم وجود دارد؛ اما اگر این چهار چالش گفته شده را برطرف کنیم بسیاری از مشکالت حل می شود.

به دنبال مچ گیری بخش معدن نیستیم

وی با بیان اینکه به دنبال مچ گیری بخش معدن نیستیم، بلکه به دنبال رفع مشکل هستیم، تاکید کرد: بعد از بازرسی و نظارت ایرادات را به معدن داران اعلام می کنیم تا قبل از بروز حادثه منجر به جرح و فوت، آن را رفع کنند.

همچنین بستامی ابراز امیدواری کرد که یک روزی تولیدکنندگان ماشین آلات معدنی ایران در منطقه برند شوند و افزود:

 شرکت های هپکو وهسکو خودشان جای طرف بهره بردار بگذارند. آن قطعه وماشین آلاتی که در توانمان است را بسازیم و آن چیزی را هم که نمیتوانیم بسازیم را به عنوان نماینده بخش خصوصی وارد کنیم. باید تمرکزمان روی اورهال کردن این 15 هزار جنازه ماشین آلاتی که دربخش معدن وجود دارد، بگذاریم.

رئیس نظام مهندسی معدن کشور با اشاره به مشکلاتی که بر سر راه واردات قطعات ماشین آلات معدنی مورد نیاز هست، بیان کرد: این شرکت ها میتوانند در این حوزه تمرکز ویژه داشته باشند. هپکو در تونلید بخشی از ماشین آلات بسیار خوب عمل کرد.

بستامی با اشاره به وجود پراکندگی سازمان نظام مهندسی معدن در 31 استان و  وجود دفتر در بسیاری از شهرستان افزود: آماده همکاری در تمامی حوزه ها به ویژه بحث آموزش هستیم.

روابط عمومی سازمان